Ana Sayfa Trabzon Tarih Trabzon Manastırları

Trabzon Manastırları

79
0

Trabzon Manastırları

Trabzon Manastırları yoğunlukla Sümela Manastırı’nın da yer aldığı Maçka ilçesinde inşa edilmiş. 1461 yılında Trabzon fethedilene kadar bölgede bir çok manastır ve kilise yapılmıştır.

TRABZON MANASTIRLARI TARİHİ

Pontus Rumları’nın ana yerleşimlerinden biri Trabzon idi. Bu nedenle Trabzon ve çevresinde Ortodoks Hristiyanlar’dan ve Ermenilerden kalma manastırları görmek mümkün.

I. Aleksios, Gürcülerin desteğiyle 1204 yılının Nisan ayında Trabzon’da imparatorluğunu ilan etmiştir. Trabzon İmparatorluğu’nu kurduğunda 22 yaşında olan I. Aleksios burada kendisini “Roma İmparatoru” olarak tanımlamıştır.

İstanbul’un Haçlılar tarafından işgal edilmesinin ardından Komninos Hanedanı’nın üyeleri Aleksios ile David, halaları Gürcü Kraliçesi Büyük Tamar’ın yardımıyla ata yurtları Karadeniz’e sığınmışlardır. Antik Kolkhis topraklarının doğu uzantısı olan Fasis’e sığınan kardeşler daha sonra Trabzon’a sahip çıkmışlardır.

VAZELON MANASTIRI

Trabzon Manastırları içerisinde tarihi en eskiye dayanan olarak göze çarpmaktadır. Hatta Sümela Manastırı’nın Vazelon Manastırı tarafından elde edilen gelirlerle yapıldığı söylenmektedir. Manastır, Maçka ilçesinin kiremitli köyünün 7 km batısında çam ormanları içerisinde yer alır. Vazelon Manastırı‘nda bir mağara ve ayazma vardır.

Vazelon Manastırı

İlk manastır mağaranın önünde kurulmuştur. Bugün ayakta kalan mağaranın önündeki kilise ve keşiş odaları, 19. yüzyıla aittir. Kompleksin 9 km kuzeyindeki şapel 15. yüzyıla tarihlenmekte ve içerisinde değerli freskler bulunmaktadır.

SÜMELA MANASTIRI

Maçka ilçe merkezine 17 km uzaklıkta ve denizden 1150 m. yükseklikte kurulmuştur. Sümela Manastırı, vadi tabanından da 300 metre kadar yukarıda, büyük bir kaya oyuntusunu çevreleyen odalardan oluşur. Bu oluşumun tavan bölümü, manastırın birçok mekânını ve büyük kaya kilisesini yağışlardan koruyacak ölçüde geniştir. Trabzon Manastırları arasında en çok bilinen ve en fazla turist ağırlayan manastırdır.

Sümela Manastırı

Manastıra giriş için, dış avludan başlayan yaklaşık 70 basamaklı bir taş merdivenden oluşur. Merdivenler, manastıra su taşıyan kanal sisteminin kemerlerine yaslanmıştır. Giriş kapısı, saldırılardan korunmak amacıyla yüksek ve güvenli bir noktada, muhafız odalarıyla birlikte konuşlandırılmış. Manastır iç avlusuna da, kapıdan sonra yaklaşık 50 basamaklı merdivenle iniliyor. Manastıra inen bu merdivenli sokağın sağında ve solunda çeşitli hizmet odaları yer alır.

Manastır zeminindeki iç avlu, farklı işlevli binalarla çevrilidir. Bunlar arasında büyük kaya kilisesi, şapeller, kutsal ayazma, kütüphane, mutfak ile rahip, öğrenci ve konuk odaları başlıcalarıdır.

KUŞTUL MANASTIRI

752 tarihinde yapılmaya başlandığı kayıtlarda yer alır. Kuştul Manastırı, Galyan vadisinin doğuya bakan bir yamacına, vadi tabanından yaklaşık 250 m. yükselen bir kayalık üzerinde kurulmuştur. Kayalık platform, yamaçtan bir balkon gibi öne doğru çıkmış, vadiye hâkim bir konumdadır. Esiroğlu Beldesi doğusunda, Galyan vadisinde yer alır. Şimşirli Köyü sınırları içinde ve Esiroğlu kavşağından 13 km. uzaklıktadır. Manastıra, araç yolundan ayrılan patikayla ulaşılıyor.

Manastıra batı yönünden dik bir merdivenle giriliyor. Avluya geçilince, çevrenin çeşitli işlevlere sahip oda ve kilise kalıntılarıyla çevrildiği göze çarpıyor. Manastırın içine girilince, iç avlunun sağında ve solunda iki-üç katlı manastır odaları yerleştirildiği görebilirsiniz. Kuzeydekiler misafir odaları, güneydekiler ise keşiş odaları olarak yapılmıştır. Cumont’un 1903 yılında çektiği fotoğraftan Manastırın; büyük bir kilisenin yanında haç planlı başka bir kilise ile manastır yapılarından oluştuğu anlaşılmaktadır. Manastırın vadiye kadar uzanan dehlizleri olduğu belirlenmişse de bugün kullanılamaz durumdadırlar.

Hızır İlyas Manastırı (Gregorius Peristera) Peristera adıyla anılan manastırdır. Günümüze Trabzon Manastırları arasında en bakımsız ve harabe halinde bulunan Kuştul Manastırı’dır.

KAYMAKLI MANASTIRI

Trabzon’un 3 km güneydoğusunda Boztepe’nin Değirmendere vadisine bakan yakasında kurulmuştur. 1424 yılında inşa edilmiştir. Yapılar topluluğu dikdörtgen alan içerisinde, ortada tek apsisli kilise, kuzey batıda çan kulesi, güney doğuda ise küçük bir şapel ve manastır hücrelerinden oluşmaktadır.

 

Manastır yapıları birçok defa onarım görmüştür. En eski kısım kilisenin beşken apsis bölümüdür. Kilise içerisindeki freskler 18. yüzyıla tarihlenmektedir.

KIZLAR MANASTIRI (Panagia Theokephastros)

Trabzon Manastırları içerisinde ulaşımı en kolay olmakla beraber Boztepe’nin yamacında şehre hakim bir mevkide kurulmuştur. İki teras üzerine inşaa edilen Kızlar Manastırı kompleksi yüksek bir koruma duvarı ile çevrilmiştir. Manastır III.Alexios zamanında (1349-1390) kurulmuş birkaç defa onarılmış son şeklini 19. yüzyılda almıştır.

Kızlar Manastırı - Ortahisar / TRABZON

İlk olarak güneyde içinde kutsal su bulunan kaya kilisesi ve onun girişindeki şapel ve birkaç hücreden ibarettir. Kaya kilisesinin içerisinde kitabeler ve Alexios III karısı Theodora ve annesi Eirene’ nın portreleri yer almaktadır.

KIZLAR MANASTIRI (Panagia Keramesta)

Bu manastır, Trabzon-Hamsiköy yolu üzerinde kiremitli köyü vadisi üzerinde yer almaktadır. Yerin isminin manası şimdiye kadar anlaşılamamıştır. Buraya ilk kez kimlerin geldiğini belirten bir kitabe yoktur.

Sümela Manastırı veya Vazelon Manastırı‘nın bir minyatürü olan bu yapıda, kutsal bir mağara ile tamamlanır. Günümüze kadar gelen taş bölümler bu manastırın Orta çağ’da yapılmış olduğu hissini uyandırıyorsa da yapı 1858 tarihinde yapılmıştır.

FİKRİNİZİ BİZİMLE PAYLAŞIN

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz
Captcha verification failed!
Captcha kullanıcı puanı başarısız oldu. lütfen bizimle iletişime geçin!